Hướng dẫn code game "Thỏ chiến binh" bằng Python

Bạn đã bao giờ tự hỏi rằng các video game được tạo ra như thế nào chưa? Nó không hề phức tạp như bạn nghĩ đâu.

Trong bài hướng dẫn này, bạn có thể tự tạo cho mình một tựa game đơn giản mang tên "Thỏ chiến binh" bằng Python. Trong game, một chú thỏ sẽ chiến đấu, phòng thủ pháo đài trước sự tấn công của lũ lửng mật.

Các cài đặt cần thiết

Để code "Thỏ chiến binh" bạn cần cài Python 2.7.3. Đây là phiên bản tốt nhất cho việc viết game, đừng cài phiên bản 3.3.0 nhé. Sau khi cài, bạn mở trình soạn thảo code IDLE bằng cách mở Start Menu, điền IDLE sau đó nhấp vào IDLE để chạy chương trình.

Tiếp theo, bạn cần thư viện PyGame để có thể code game trên Python. Truy cập pygame.org/download.shtml để tải về và cài đặt PyGame. Nhớ tải về đúng phiên bản PyGame hỗ trợ Python 2.7.3.

Bên cạnh đó, tựa game này cũng cần có một số tài nguyên khác. Bạn có thể tải những tài nguyên đó bằng cách nhấp vào đây.

Sau khi tải về, nhớ giải nén thư mục tài nguyên vào cùng thư mục mà bạn lưu code tựa game "Thỏ chiến binh". Nhớ đặt tên thư mục con chứa tài nguyên là resoureces để tiện cho việc code sau này.

Bước 1: Những dòng code đầu tiên

Bạn hãy chạy IDLE và nhập những dòng code sau:

# 1 - Import library
import pygame
from pygame.locals import *

# 2 - Initialize the game
pygame.init()
width, height = 640, 480
screen=pygame.display.set_mode((width, height))

# 3 - Load images
player = pygame.image.load("resources/images/dude.png")

# 4 - keep looping through
while 1:
    # 5 - clear the screen before drawing it again
    screen.fill(0)
    # 6 - draw the screen elements
    screen.blit(player, (100,100))
    # 7 - update the screen
    pygame.display.flip()
    # 8 - loop through the events
    for event in pygame.event.get():
        # check if the event is the X button 
        if event.type==pygame.QUIT:
            # if it is quit the game
            pygame.quit() 
            exit(0)

Sau khi nhập xong, hãy lưu lại vào thư mục mà bạn chuẩn bị từ trước, nơi chứa thư mục con resources với tên gọi game.py.

Bây giờ, nếu chạy những dòng code trên, bạn sẽ thấy màn hình dưới đây:

Bước 2: Thêm cảnh quan

Bây giờ, chúng ta sẽ thêm hình nền cho game.

Ở cuối phần #3, sau phần tải ảnh chú thỏ, bạn thêm những dòng code sau vào:

grass = pygame.image.load("resources/images/grass.png")
castle = pygame.image.load("resources/images/castle.png")

Tuy nhiên, bức ảnh grass.png chưa lấp đầy khung hình. Vì thế, bạn cần vẽ thêm một số phần vào trước phần #6. Thêm những dòng code sau vào trước screen.blit(player, (100,100))

    for x in range(width/grass.get_width()+1):
        for y in range(height/grass.get_height()+1):
            screen.blit(grass,(x*100,y*100))
    screen.blit(castle,(0,30))
    screen.blit(castle,(0,135))
    screen.blit(castle,(0,240))
    screen.blit(castle,(0,345 ))

Nếu chạy chương trình bây giờ bạn sẽ thấy kết quả như sau:

Game đã có thêm hình nền và các pháo đài thỏ

Bước 3: Tạo chuyển động cho chú thỏ

Bây giờ, để có một tựa game thực sự, bạn cần điều khiển được chú thỏ theo điều khiển trên bàn phím.

Để làm điều này, bạn cần thêm dòng code sau vào cuối phần #2:

keys = [False, False, False, False]
playerpos=[100,100]

Thay đổi dòng code sau ở phần #6:

    screen.blit(player, (100,100))

Bằng dòng code:

    screen.blit(player, playerpos)

Cuối phần #8, ngay sau phần kiểm tra block cho event.type==pygame.QUIT, thêm dòng code sau vào:

        if event.type == pygame.KEYDOWN:
            if event.key==K_w:
                keys[0]=True
            elif event.key==K_a:
                keys[1]=True
            elif event.key==K_s:
                keys[2]=True
            elif event.key==K_d:
                keys[3]=True
        if event.type == pygame.KEYUP:
            if event.key==pygame.K_w:
                keys[0]=False
            elif event.key==pygame.K_a:
                keys[1]=False
            elif event.key==pygame.K_s:
                keys[2]=False
            elif event.key==pygame.K_d:
                keys[3]=False

Tiếp theo, bổ sung thêm đoạn code sau vào cuối file game.py:

    # 9 - Move player
    if keys[0]:
        playerpos[1]-=5
    elif keys[2]:
        playerpos[1]+=5
    if keys[1]:
        playerpos[0]-=5
    elif keys[3]:
        playerpos[0]+=5

Chạy code và bạn vẫn thấy hình ảnh như ở cuối bước 2. Tuy nhiên, khi nhấn các phím WASD, bạn sẽ thấy sự kỳ diệu xảy ra.

Bước 4: Tạo hành động xoay cho chú thỏ

Giờ chú thỏ đã có thể di chuyển rồi. Nhưng là sẽ tuyệt vời hơn rất nhiều nếu nó có thể xoay mặt theo hướng di chuyển mà bạn chọn.

Để làm điều này, bạn cần thực hiện như sau:

Đầu tiên, thêm dòng code sau vào cuối phần #1:

import math

Tiếp theo, thay dòng cuối của phần #6 (dòng player.blit) bằng đoạn code sau:

    # 6.1 - Set player position and rotation
    position = pygame.mouse.get_pos()
    angle = math.atan2(position[1]-(playerpos[1]+32),position[0]-(playerpos[0]+26))
    playerrot = pygame.transform.rotate(player, 360-angle*57.29)
    playerpos1 = (playerpos[0]-playerrot.get_rect().width/2, playerpos[1]-playerrot.get_rect().height/2)
    screen.blit(playerrot, playerpos1)

Tiếp tục chạy chương trình, lần này, khi nhấn nút WASD, chú thỏ không chỉ di chuyển mà còn xoay mặt theo hướng di chuyển nữa. Tuyệt vời!

Và giờ thỏ còn có thể xoay mặt theo hướng di chuyển

Bước 5: Tạo hành động bắn cung cho chú thỏ

Bây giờ, phần chuyển động của chú thỏ đã xong. Chúng ta tới phần tạo hành động bắn cung cho chú thỏ.

Đầu tiên, bạn cần thêm hai biến rất quan trọng sau đây vào phần #2:

acc=[0,0]
arrows=[]

Tiếp theo, tải hình ảnh mũi tên ở cuối phần #3 bằng dòng cách thêm dòng code:

arrow = pygame.image.load("resources/images/bullet.png")

Bây giờ, khi bạn nhấp chuột, mũi tên sẽ được bắn ra. Thêm những dòng code sau vào cuối phần #8 để xử lý sự kiện bắn tên mới vừa được tạo ra nhé:

        if event.type==pygame.MOUSEBUTTONDOWN:
            position=pygame.mouse.get_pos()
            acc[1]+=1
            arrows.append([math.atan2(position[1]-(playerpos1[1]+32),position[0]-(playerpos1[0]+26)),playerpos1[0]+32,playerpos1[1]+32])

Tiếp theo, bạn cần vẽ mũi tên trên màn hình. Thêm đoạn code sau ngay cuối phần #6.1:

    # 6.2 - Draw arrows
    for bullet in arrows:
        index=0
        velx=math.cos(bullet[0])*10
        vely=math.sin(bullet[0])*10
        bullet[1]+=velx
        bullet[2]+=vely
        if bullet[1]<-64 or bullet[1]>640 or bullet[2]<-64 or bullet[2]>480:
            arrows.pop(index)
        index+=1
        for projectile in arrows:
            arrow1 = pygame.transform.rotate(arrow, 360-projectile[0]*57.29)
            screen.blit(arrow1, (projectile[1], projectile[2]))

Chạy thử chương trình bây giờ bạn có thể di chuyển chú thỏ bằng bàn phím và bắn cung bằng cách nhấp chuột.

Bước 6: Tạo ra những con lửng mật

Bây giờ bạn đã có chú thỏ chiến binh với khả năng di chuyển và bắn cung để bảo vệ thành trì. Vậy những kẻ xâm lược đâu?

Ở bước này, bạn có thể tạo ra những con lửng mật lao về phía pháo đài. Bạn cần một số bước nhỏ sau:

Thêm những chú lửng mật vào một mảng danh sách
Cập nhật mảng mỗi khung hình và kiểm tra mỗi khi lửng mật biến mất khỏi khung hình
Hiển thị tiếp những con lửng mật

Đầu tiên, bạn cần thêm những dòng code sau vào cuối phần #2:

badtimer=100
badtimer1=0
badguys=[[640,100]]
healthvalue=194

Đây là những dòng code thiết lập game thêm những con lửng mật mới sau một khoảng thời gian nhất định.

Tiếp theo, thêm hai dòng code sau vào cuối phần #3:

badguyimg1 = pygame.image.load("resources/images/badguy.png")
badguyimg=badguyimg1

Dòng code đầu tiên sẽ có nhiệm vụ thêm hình ảnh của con lửng mật vào game. Dòng thứ hai sao chép hình ảnh con lửng mật.

Bổ sung thêm đoạn code sau vào sau phần #6.2:

    # 6.3 - Draw badgers
    if badtimer==0:
        badguys.append([640, random.randint(50,430)])
        badtimer=100-(badtimer1*2)
        if badtimer1>=35:
            badtimer1=35
        else:
            badtimer1+=5
    index=0
    for badguy in badguys:
        if badguy[0]<-64:
            badguys.pop(index)
        badguy[0]-=7
        index+=1
    for badguy in badguys:
        screen.blit(badguyimg, badguy)

Để sử dụng chức năng random, bạn cần khai báo thư viện random trong game.py. Bạn cần thêm dòng code sau vào cuối phần #1:

import random

Tiếp, thêm dòng code sau vào ngay sau hàm while ở phần #4:

badtimer-=1

Bây giờ, chạy thử game để tận hưởng khả năng di chuyển, bắn cung tiêu diệt lửng mật của chú thỏ chiến binh nhé.

Game vẫn chưa hoàn thiện khi mà những con lửng mật không biến mất và pháo đài không sao khi bị lửng mật tấn công trúng.

Hãy thêm dòng code sau vào phía trước dòng index+=1 trên đầu vòng lặp ở phần #6.3:

        # 6.3.1 - Attack castle
        badrect=pygame.Rect(badguyimg.get_rect())
        badrect.top=badguy[1]
        badrect.left=badguy[0]
        if badrect.left<64:
            healthvalue -= random.randint(5,20)
            badguys.pop(index)
        # 6.3.3 - Next bad guy

Bây giờ, khi chạy chương trình, bán sẽ thấy những con lửng mật biến mất khi đâm vào pháo đài. Dù bạn không nhìn thấy nhưng những con lửng mật tấn công pháo đài thành công sẽ khiến lượng máu của bạn bị giảm đi.

Game đang hoàn thiện, từng bước, từng bước một

Bước 7: Tạo hiệu ứng va chạm giữa lửng mật và mũi tên

Thực tế, trước bước này, mũi tên của thỏ chiến binh chưa tạo ra bất cứ hiệu ứng nào khi bắn trúng lửng mật. Bây giờ, chúng ta sẽ tạo hiệu ứng tiêu diệt lửng mật khi chú thỏ bắn tên trúng mục tiêu.

Ngay sau phần #6.3.1, bạn hãy thêm vào đoạn code sau:

        #6.3.2 - Check for collisions
        index1=0
        for bullet in arrows:
            bullrect=pygame.Rect(arrow.get_rect())
            bullrect.left=bullet[1]
            bullrect.top=bullet[2]
            if badrect.colliderect(bullrect):
                acc[0]+=1
                badguys.pop(index)
                arrows.pop(index1)
            index1+=1

Hiện tại, khi chạy chương trình bạn đã có để tiêu diệt lửng mật nếu bắn tên trúng.

Bước 8: Thêm vào các phần hiển thị máu của pháo đài và đồng hồ

Bây giờ, game của bạn cần có giới hạn nhất định cho máu pháo đài và tính thời gian tồn tại được của pháo đài.

Để thêm đồng hồ. Bạn thêm dòng code sau vào ngay đầu phần #7:

    # 6.4 - Draw clock
    font = pygame.font.Font(None, 24)
    survivedtext = font.render(str((90000-pygame.time.get_ticks())/60000)+":"+str((90000-pygame.time.get_ticks())/1000%60).zfill(2), True, (0,0,0))
    textRect = survivedtext.get_rect()
    textRect.topright=[635,5]
    screen.blit(survivedtext, textRect)

Tiếp theo, để thêm thanh máu, bạn cần tải ảnh của thanh máu trước. Thêm hai dòng code sau vào cuối phần #3:

healthbar = pygame.image.load("resources/images/healthbar.png")
health = pygame.image.load("resources/images/health.png")

Bây giờ, thêm tiếp đoạn code sau vào ngay dưới phần #6.4:

    # 6.5 - Draw health bar
    screen.blit(healthbar, (5,5))
    for health1 in range(healthvalue):
        screen.blit(health, (health1+8,8))

Đoạn code này vẽ thanh máu màu đỏ. Sau đó vẽ thêm một số lượng màu xanh nhất định đè lên thanh máu, tùy theo lượng máu còn lại của pháo đài.

Chạy chương trình, bạn sẽ thấy thanh máu và đồng hồ xuất hiện:

Đã có thanh máu và đồng hồ tính thời gian

Bước 9: Thiết lập thắng thua cho game

Tất cả mọi game đều phải có cơ chế thắng/thua. Vì thế, bạn cần thêm cơ chế này vào "Thỏ chiến binh".

Dưới đây là một số kịch bản thắng/thua của "Thỏ chiến binh""

Nếu thời gian đạt mức 900000ms hoặc 90 giây thì:

Ngừng game
Hiển thị kết quả là 1 hoặc win

Nếu pháo đài bị tiêu diệt thì:

Ngừng game
Hiển thị kết quả 0 hoặc lose

Thêm đoạn code sau vào cuối game.py:

    #10 - Win/Lose check
    if pygame.time.get_ticks()>=90000:
        running=0
        exitcode=1
    if healthvalue<=0:
        running=0
        exitcode=0
    if acc[1]!=0:
        accuracy=acc[0]*1.0/acc[1]*100
    else:
        accuracy=0
# 11 - Win/lose display        
if exitcode==0:
    pygame.font.init()
    font = pygame.font.Font(None, 24)
    text = font.render("Accuracy: "+str(accuracy)+"%", True, (255,0,0))
    textRect = text.get_rect()
    textRect.centerx = screen.get_rect().centerx
    textRect.centery = screen.get_rect().centery+24
    screen.blit(gameover, (0,0))
    screen.blit(text, textRect)
else:
    pygame.font.init()
    font = pygame.font.Font(None, 24)
    text = font.render("Accuracy: "+str(accuracy)+"%", True, (0,255,0))
    textRect = text.get_rect()
    textRect.centerx = screen.get_rect().centerx
    textRect.centery = screen.get_rect().centery+24
    screen.blit(youwin, (0,0))
    screen.blit(text, textRect)
while 1:
    for event in pygame.event.get():
        if event.type == pygame.QUIT:
            pygame.quit()
            exit(0)
    pygame.display.flip()

Tất nhiên, nếu bạn muốn hiển thị màn hình thông báo game thắng hay thua, bạn cần tải những hình ảnh này trước vào game.py. Thêm đoạn code sau vào cuối phần #3:

gameover = pygame.image.load("resources/images/gameover.png")
youwin = pygame.image.load("resources/images/youwin.png")

Thay đổi phần #4 từ:

# 4 - keep looping through
while 1:
    badtimer-=1

Thành:

# 4 - keep looping through
running = 1
exitcode = 0
while running:
    badtimer-=1

Chạy lại game và bây giờ bạn có thể chiến thắng hoặc thua cuộc:

Bước 10: Thêm nhạc và hiệu ứng âm thanh

Game của bạn trông khá tuyệt rồi nhưng vẫn còn thiếu chút âm thanh. PyGame giúp thao tác thêm âm thanh vào game trở nên đơn giản hơn khá nhiều.

Đầu tiên, bạn cần thêm dòng code sau vào cuối phần #2:

pygame.mixer.init()

Tiếp theo, thêm code tải file âm thanh và thiết lập mức âm lượng ở cuối phần #3:

# 3.1 - Load audio
hit = pygame.mixer.Sound("resources/audio/explode.wav")
enemy = pygame.mixer.Sound("resources/audio/enemy.wav")
shoot = pygame.mixer.Sound("resources/audio/shoot.wav")
hit.set_volume(0.05)
enemy.set_volume(0.05)
shoot.set_volume(0.05)
pygame.mixer.music.load('resources/audio/moonlight.wav')
pygame.mixer.music.play(-1, 0.0)
pygame.mixer.music.set_volume(0.25)

Bây giờ, bạn cần thêm code để phát ra hiệu ứng âm thanh khi cần. Thêm những dòng code sau vào vị trí được ghi trong phần chú thích:

# phần 6.3.1 sau dòng if badrect.left<64:
hit.play()
# phần 6.3.2 sau dòng if badrect.colliderect(bullrect):
enemy.play()
# phần 8, sau dòng if event.type==pygame.MOUSEBUTTONDOWN:
shoot.play()

Chạy game và lần này bạn sẽ được tận hưởng cả nhạc nền, hiểu ứng âm nhạc và mọi thứ bạn mong chờ từ một tựa game hoàn chỉnh.

Bạn có thể tải toàn bộ mã code của tựa game "Thỏ chiến binh" bằng cách nhấp vào đây.

Nếu cần tham khảo thêm về Python và các hàm trong Python, mời các bạn truy cập những đường link đưới đây:

Python là gì? Tại sao nên chọn Python?
Hàm trong Python là gì? Các hàm trong Python